9 cách phân biệt vàng thật vàng giả. Cách thử tại nhà

Để hạn chế tối thiểu tình trạng mua phải vàng không chất lượng thì bạn có thể thử ngay một trong những cách phân biệt vàng thật vàng giả được hướng dẫn trong bài này. Kinh nghiệm đúc kết từ các trường hợp thực tế mà giavangol chia sẻ chắc chắn rất hữu ích để mọi người yên tâm hơn với vàng mình sở hữu. Hoặc đó cũng có thể trở thành mẹo cần thiết hỗ trợ chúng ta khi đi mua các sản phẩm từ vàng.

Vàng giả là gì? Tại sao cần phân biệt?

Thị trường vàng bạc, trang sức làm từ các kim loại quý vẫn luôn có tình trạng thật giả lẫn lộn. Nó giống như một vấn nạn khiến chuyên gia và người tiêu dùng phải đau đầu. Mặc dù bán vàng giả theo giá vàng thật là một hành vi phạm pháp nhưng có vẻ số tiền lợi thu được cao hơn so với mức phạt nên các cơ sở lừa người đó vẫn tiếp tục làm giàu không chính đáng.

Theo tiêu chuẩn nhận định tại Việt Nam thì vàng giả là các loại trang sức bằng vàng hoặc vàng mà có chỉ số karats dưới 10. Tuy nhiên cũng tùy vào cách hiểu và tiêu chí riêng mỗi nhóm khách hàng đặt ra thì vàng giả lại có những đặc điểm riêng. Về cơ bản, khi sản phẩm nhận về không đúng với giá trị số tiền mình đưa ra thì ta hiểu là đã mua phải vàng giả, vàng kém chất lượng.

Các hình thức tạo ra vàng giả:

• Rút bớt nguyên liệu vàng nguyên chất trong quá trình pha chế, thay vào đó là các kim loại khác
• Làm nguyên liệu khác bên trong, bên ngoài bọc một lớp vàng mỏng tinh xảo, trông như vàng thật

Vàng giả được thiết kế tinh vi, cộng thêm sự điêu luyện của người bán và sự nhẹ dạ cả tin của người mua, khiến các sản phẩm này ngày càng tràn lan trên thị trường. Đó là lý do chúng ta nên tham khảo những mẹo phân biệt vàng thật – vàng giả mà Nganhangaz.com hướng dẫn bên dưới.

9 cách phân biệt vàng thật vàng giả tại nhà

Để không bị mất oan số tiền bỏ ra khi mua vàng không đúng giá trị thì mọi người hãy bỏ túi những tip đơn giản sau:

Cách thử vàng thật hay giả bằng lửa

Câu nói “lửa thử vàng, gian nan thử sức” của ông cha ta rất chính xác trong trường hợp này. Nếu đã là vàng thật thì không bị ảnh hưởng bởi lửa. Vàng đưa vào lửa mà vẫn không hề hấn gì thì chính là vàng xịn xò.

Cách làm: nung vàng từ 1.000 – 1.400 độ. Nếu là vàng giả thì trong quá trình đốt sẽ bị cháy và bay hơi đi mất. Còn vàng thật sẽ nóng chảy thành từng giọt nhưng khi để nguội thì sẽ co vào lại.

Ưu điểm: Thử vàng chính xác

Hạn chế: Cách này không phù hợp với người tiêu dùng lẻ, trang sức vì sẽ làm biến dạng sản phẩm cũng như không dễ có nơi để nung thử. Hơn nữa việc thử làm hư hỏng miếng vàng khi không thật sự cần thiết là một hành động nguy hiểm.

Cách nhận biết vàng non hay vàng ta bằng mắt thường

Mặc dù đa số sản phẩm vàng giả khó phân biệt được bằng mắt thường nhưng bạn cứ thử xem. Biết đâu đó là một trường hợp ngoại lệ, dễ dàng nhìn thấy bằng cách quan sát. Bởi vì vàng thật và vàng giả dù ít dù nhiều sẽ thể hiện ra bên ngoài không giống nhau hoàn toàn.

Cách làm: Nhìn kỹ hoặc dùng kính lúp soi xem trên sản phẩm có khắc con số gì liên quan đến tuổi vàng hoặc độ karat của vàng hay không. Nếu những con số này đúng với lời giới thiệu của người bán và giá thành hợp lý thì bạn yên tâm mua. Ngoài ra kiểm tra sự đổi màu của sản phẩm cũng là một cách hay. Vàng giả sẽ lộ chất liệu khác bên dưới lớp vàng hoặc tại các cạnh đôi khi bị phai màu vàng đi.

Ưu điểm: Dễ thực hiện, không cần sử dụng thêm dụng cụ hỗ trợ, ai cũng làm được tại nhà hay bất cứ đâu.

Hạn chế: Nhiều sản phẩm không ghi số liệu hoặc người làm vàng giả cố tình ghi sai khiến chúng ta khó tin vào kết quả.

Cách phân biệt vàng thật giả: cắn vàng

Vàng thật không có pha tạp các kim loại khác thường sẽ mềm hơn vàng giả. Bởi vậy trên nhiều bộ phim mình cũng thấy có đoạn người ta đưa vàng lên miệng cắn để thử xem thật hay giả là vậy.

Cách làm: Cắn trực tiếp vào miếng vàng hoặc trang sức với một lực vừa phải. Không cắn quá mạnh có thể làm biến dạng vàng thật hoặc đau răng nếu trúng vàng giả. Sau đó hãy quan sát xem, nếu trên miếng vàng có dấu răng càng sâu thì chứng tỏ độ nguyên chất của vàng càng lớn. Trường hợp răng ê ẩm mà trang sức không ảnh hưởng gì thì chứng tỏ nó là vàng giả, mỹ ký.

Ưu điểm: Dễ thực hiện, không cần chuẩn bị thêm đạo cụ, ứng dụng được trên các loại vàng miếng, trang sức mà không sợ bị hư hỏng sản phẩm.

Hạn chế: Không thể thử với vàng tây. Vì hiện nay vàng tây được gia công thêm vào các kim loại khác để tăng độ cứng, dễ gia công. Cho nên dù là vàng thật thì nó cũng khá là cứng.

Cách thử vàng bằng giấm tại nhà

Giấm được xem là nguyên liệu thử vàng vừa gọn nhẹ mà lại hiệu quả vô cùng. Vàng thật thì không có phản ứng quá mạnh gì với giấm, nó chỉ được làm sạch, tươi mới hơn. Nhưng nếu là vàng giả thì thấy ngay sau khi thử.

Cách làm: Ngâm vàng hoặc trang sức vào giấm khoảng 30 phút rồi quan sát kết quả. Nếu sản phẩm chuyển thành các màu khác như xanh, đen, xám, nâu khói,… kết hợp hiện tượng xì hơi, thì chắc chắn đó là vàng giả. Những biểu hiện nay là do các kim loại lẫn trong vàng tác dụng hóa học với giấm tạo nên.

Ưu điểm: Nhận biết vàng thật giả chính xác, đơn giản dễ làm tại nhà

Hạn chế: Không dùng được cho trang sức bằng vàng tây hoặc có đính đá quý, ngọc trai vì sẽ bị ảnh hưởng thẩm mỹ nghiêm trọng.

Kiểm tra vàng thật giả bằng axit

Cách này cũng đơn giản nhưng nhiều trường hợp không được khuyến khích thực hiện. Tuy nhiên thực tế là nó phát hiện vàng giả rất hiệu quả nên mọi người vẫn thử tại nhà. Chỉ cần lúc thử vàng bạn phải lưu ý vấn đề an toàn cho bản thân và xung quanh là được.

Cách làm: Nhỏ axit lên bề mặt vàng rồi quan sát. Vì axit tác dụng hóa học với hầu hết các kim loại thường được dùng để chế tác vàng giả nên nếu sản phẩm bạn thử là vàng giả thì sẽ thấy ngay. Hiện tượng: tạo muối và nước, sủi bọt, nổi bóng li ti.

Ưu điểm: Thực hiện nhanh, hiệu quả phát hiện vàng thật giả rất chính xác.

Hạn chế: Có thể gây nguy hiểm nếu không thận trọng, không thử được ở các loại vàng non tuổi, chỉ số karat thấp.

Cách phân biệt vàng thật vàng giả bằng gốm

Tuy không quá phổ biến nhưng cách làm này vẫn nên thử, kết hợp với nhiều biện pháp khác để phát hiện độ thật giả của vàng mà bạn sở hữu. Lưu ý là nó có thể khiến trang sức bị trầy xước nếu không khéo léo.

Cách làm: Chuẩn bị một chiếc đĩa bằng gốm không tráng men hoặc một vật dụng tương tự. Tiến hành đem vàng chà lên bề mặt gốm rồi quan sát kết quả. Nếu trên mặt gốm xuất hiện một vệt đen thì là vàng giả, ngược lại vệt vàng xuất hiện thì đó là vàng thật.

Ưu điểm: Dễ thực hiện, không tốn nhiều thời gian, không có tính chất nguy hiểm cho người thử.

Hạn chế: Nếu chà mạnh lên bề mặt gốm thì vàng thật cũng có thể bị ảnh hưởng vì nó vốn dĩ mềm. Bên cạnh đó có sản phẩm vàng giả nhưng lớp mạ bên ngoài khá dày nên cũng không lộ vệt đen.

Kiểm tra vàng bằng nước cường toan

Nước cường toan hay còn gọi là cường toan thủy, là một chất ăn mòn mạnh, dạng lỏng, có màu vàng và dễ bay hơi. Thành phần của nó gồm các loại axit đậm đặc nên tác dụng thử vàng rất hiệu nghiệm. Tuy nhiên cần cân nhắc khi sử dụng loại chất này.

Cách làm: Lấy bông thấm một chút nước cường toan để cho lên miếng vàng. Nếu có phản ứng ăn mòn nghiêm trọng thì là vàng giả, còn ảnh hưởng nhẹ hoặc không có phản ứng thì sản phẩm của bạn là vàng thật. Nên thử ngay khi lấy dung dịch khỏi vật đựng vì nó dễ bay hơi. Sau khi làm xong hãy lau sạch miếng vàng.

Ưu điểm: Xác định vàng thật giả hiệu quả

Hạn chế: Không được khuyến khích vì gây nguy hiểm trong quá trình thực hiện. Vàng thật đôi khi cũng bị bào mòn nhẹ, nếu là vàng giả, vàng hơi non, thì sẽ bị phá hư hỏng luôn.

Kiểm tra tỷ trọng vàng để biết thật hay giả

Tỷ trọng tiêu chuẩn của vàng ta là 19,3 g/ml. Tỷ trọng được tính bằng cách lấy trọng lượng chia cho thể tích tăng thêm khi bỏ vào cốc nước. Độ nguyên chất khác nhau sẽ cho ra các kết quả khác nhau.

Cách làm: Cân trọng lượng của vàng sau đó bỏ vào dụng cụ chứa nước (có thể là một chiếc cốc có vạch ghi ml rõ ràng). Sau đó tính thể tích nước tăng lên bằng cách lấy mực nước sau trừ cho mực nước ban đầu. Cuối cùng lấy trọng lượng chia cho thể tích tăng thêm để ra tỷ trọng vàng. Nếu kết quả càng gần với con số 19,3 g/ml thì độ nguyên chất của vàng càng cao.

Ưu điểm: Độ chính xác cao, có thể thử cho các loại vàng mà không lo bị hư hỏng hay biến dạng trang sức.

Hạn chế: Không chính xác nếu trang sức có đính đá, kim cương hay các chi tiết trang trí khác.

Thử vàng thật giả với nam châm

Nam châm có thể hút được hầu hết các loại kim loại khác như với vàng thì không. Dựa vào tính chất này mà người ta vận dụng nam châm để thử xem sản phẩm nào là vàng thật, vàng giả. Nhưng lưu ý là nên dùng nam châm loại tốt, lớn, không phải loại trang trí nhỏ vì chúng không hút tốt dẫn đến kết quả sai.

Cách làm: Đưa vàng lại gần cục nam châm đã chuẩn bị. Nếu bị hút vào thì chứng tỏ đó là sản phẩm có pha lẫn tạp chất khác ngoài vàng nguyên chất, và ngược lại. Lực hút càng mạnh, tốc độ nhanh, thì % kim loại khác càng cao hơn vàng.

Ưu điểm: Đơn giản, dễ thực hiện, không gây hại cho người và sản phẩm

Hạn chế: Những người làm vàng giả đã nhận ra điều này nên cách pha chế ngày càng tinh vi. Có nhiều loại vàng hiện nay pha trộn các nguyên liệu không phản ứng với nam châm. Vì thế không phải lúc nào ta thấy vàng không bị hút cũng là vàng thật hoàn toàn.

Một số kinh nghiệm từ chuyên gia giúp biết vàng giả hay thật

Những cách thử vàng để phân biệt thật giả đa phần là đúc kết từ truyền miệng của người dân. Nó có thể đúng nhưng cũng có thể bị người thợ kim hoàn không có tâm qua mặt dễ dàng. Đơn cử như họ lợi dụng tính chất hóa học, vật lý của vàng để độn thêm nguyên tố vonfram. Nhìn bằng mắt thường hay thử thô sơ thì không phân biệt được.

Ngoài những cách thử vàng tại nhà với mẹo đơn giản như vừa tham khảo thì nhiều người cũng tìm đến giải pháp an toàn, chính xác hơn, đó là dùng máy kiểm tra vàng chuyên nghiệp. Tuy vậy vàng độn vonfram vẫn  qua mặt luôn kiểm định gat gắt của máy đo vì một số nguyên nhân.

Theo chia sẻ của chuyên gia thì nếu vàng khả nghi, có thể thử bằng cách:

• Nấu chảy ra rồi để nguội. Sau đó quan sát thấy bề mặt của vàng gợn sóng, có nhiều váng màu đen chạy lên là vàng giả rồi.
• Đổ vàng vào hão dài, gõ vào. Nếu nghe âm thanh đục thì là vàng thật, âm thanh trong thì là vàng giả.
• Xì nóng chảy 1 điểm trên món vàng, để nguội thấy có nhiều sạn và váng nổi lên là vàng độn, vàng giả.
• Nếu vàng cứng, gắn kim cương dễ bị vỡ thì đó cũng là vàng giả. Bởi vì vàng thật mềm, dễ gọt.
• Dùng vàng hơ lên lửa, sau đó để nguội rồi ngâm xuống nước, bóp vào thấy mềm mềm, êm êm thì là vàng thật.

Cách để không mua phải vàng giả

Vàng giả, vàng kém chất lượng tràn lan trên thị trường một phần lớn là bởi sự cả tin và thiếu kiến thức của người dùng. Đôi khi vì thấy sản phẩm rẻ mà người ta quên mất việc kiểm định chính xác đó có phải vàng thật hay không. Để hạn chế mua trúng vàng giả, mất tiền uổng phí, hãy lưu ý:

• Nắm bắt giá vàng được niêm yết ở các cơ sở lớn để không bị lừa
• Nếu thấy lời giới thiệu, quảng cáo vàng thật, vàng ta mà giá quá thấp thì không nên mua
• Mua vàng ở các tiệm, thương hiệu lớn, có giấy phép kinh doanh như Bảo Tín Minh Châu, Doji, SJC,…
• Nếu chưa thể thử được bằng nhiều cách thì ít nhất cũng quan sát những chi tiết được khắc trên sản phẩm để xác nhận chất lượng
• Khi mua vàng phải yêu cầu giấy kiểm định sản phẩm, không mua online hoặc các chợ trời, hàng trôi nổi trên các website nhỏ lẻ

Những cách phân biệt vàng thật vàng giả tại nhà đôi khi sẽ giúp chúng ta yên tâm hơn với sản phẩm của mình. Tuy nhiên bạn cần lựa chọn hình thức thử phù hợp, an toàn cho người thử và trang sức dưới các tác động vật lý, hóa học của chúng. Ngoài ra khi đi mua vàng thì nên trang bị sẵn một cơ sở kiến thức đủ xài để không quá bỡ ngỡ hay bị nhầm lẫn.